Joris van Veen, Remon Slotman en Jan de Vries mochten samen als onderdeel van hun afstudeertraject een compleet melkveebedrijf ontwerpen en zijn hiermee afgestudeerd aan de AERES Hogeschool te Dronten. Niet alleen de tekening, maar ook de economie, logistiek, inzet van arbeid, managementstijl, praktische werkbaarheid en de technische resultaten waren een onderdeel van het ontwerp. Al deze verschillende aspecten zijn samengekomen in een uitgebreid 3D model, waarvoor uiteraard SketchUp Pro gebruikt is. In deze case legt Joris van Veen uit waarom ze tot dit specifieke ontwerp zijn gekomen.
“Ons uitgangspunt was een melkveebedrijf op het zuidereiland van Nieuw-Zeeland dat besloot om de 1.500 melkkoeien niet meer jaarrond buiten te houden, maar om een stal te bouwen waarin de koeien gehuisvest kunnen worden. Dit betekent dat de gehele bedrijfsopzet verandert en die verandering hebben wij uitgedacht. Ons doel was om met hetzelfde aantal koeien een aanzienlijke melkproductie-stijging te realiseren.”, vertelt Joris.
Op naar de tekening. “Om het bedrijf heen ligt circa 800 hectare waarop zowel gras als maïs verbouwd kan worden. De 800 hectare die om het bedrijf heen ligt biedt meer dan voldoende opties voor het samenstellen van een efficiënte beweiding én een wisselteelt tussen gras en maïs. De ronde vorm van het land heeft te maken met de beregeningsinstallatie die in de zomer nodig is en vanuit het centrale punt van het bedrijf zal rondgaan.”
Om 1.500 koeien te kunnen huisvesten hebben de studenten ervoor gekozen om drie stallen voor 500 koeien te bouwen, die op een efficiënte manier met elkaar verbonden zijn. “Bij de stallen zijn verschillende kuilplaten gebouwd voor de opslag van gras- en maiskuil. Dit biedt het bedrijf voldoende opslagcapaciteit. De melkstal is centraal gelegen op het boerenbedrijf en ingericht op een efficiënte manier die vaker voorkomt in Nieuw-Zeeland. In de melkstal worden koeien gemolken, kunnen behandelingen uitgevoerd worden en is er de mogelijkheid om koeien te separeren. Alle handelingen met koeien op het bedrijf worden rond de melkstal uitgevoerd en in de drie grote stallen worden de koeien voor de rest met rust gelaten. De ronde wachtruimte kan meer dan 500 koeien houden en kan met de beweegbare hekken meerdere groepen tegelijk houden waardoor het wisselen van groepen snel gaat en er efficiënt gemolken kan worden. Bij de melkstal zijn tevens meerdere tarwesilo’s aanwezig om in bulk tarwe op te kunnen slaan.”, vervolgt van Veen.
“Om zo goedkoop mogelijk te bouwen is de centrale drijfgang tussen de stallen en de melkstal niet overkapt en slechts voor de helft onderkelderd. Dit betekent dat er beperkte mestopslag aanwezig is op het bedrijf. In combinatie met de mestscheider en bijbehorende mestsilo voor dunne fractie en mestplaat voor dikke fractie zou dit voldoende zijn voor 2 maanden. De opslagcapaciteit kan uitgebreid worden door het plaatsen van een extra silo. De dikke fractie uit de mestscheider wordt in de stallen gebruikt als beddingmateriaal in de ligboxen.”
De stallen zijn ontworpen voor een hoog dierwelzijn, lage bouwkosten en een goede praktische werkbaarheid. De vrije overspanning van 34 meter geeft overzicht en draagt een dak van golfplaten. “De open zijkanten en nok moeten zorgen voor voldoende natuurlijke ventilatie in de zomer. Bouwen met hout in plaats van metaal is een keuze die vooral de uitstraling ten goede komt. De gehele stal is gebouwd naar Nederlandse maten en adviezen.”, aldus Joris van Veen.
“Ondanks dat de koeien in Nieuw-Zeeland kleiner zijn dan in Nederland, moet dit bedrijf grotere koeien gaan fokken om een productiestijging te kunnen realiseren. Hierbij bieden de stallen de mogelijkheid om de grotere koeien te beschermen tegen de hitte in de warme Nieuw-Zeelandse zomers.”
Bij het bouwen van de stal is niet meer beton gebruikt dan nodig om de kosten zo laag mogelijk te houden: “De dichte vloer en het buizenvoerhek zijn zowel vanuit kostenoogpunt als dierwelzijnsoogpunt geplaatst. In de stal is voldoende ruimte voor de koeien om te bewegen en er zijn meer dan voldoende drink en voederplaatsen aanwezig. De oversteken zijn afsluitbaar met buizen waardoor werknemers gemakkelijk koeien naar de melkstal kunnen drijven. De ligboxen zijn diepstrooiselboxen die worden gevuld met gescheiden mest wat voor de koeien zeer comfortabel is. Koeverkeer is in deze stallen makkelijk te regelen waardoor er efficiënt gewerkt kan worden.”
Joris van Veen geeft aan dat hij nog pagina’s kan doorgaan over hoe dit ontwerp is opgezet en aan welke details allemaal zijn gedacht. “Het was een prachtig project om aan te werken en hopelijk inspireert het medestudenten en boerenbedrijven bij het ontwerpen van nieuwe dingen.”, sluit hij af.
