BIM in SketchUp met de IFC export plugin van VolkerWessels

Veel mensen vinden SketchUp Pro niet geschikt voor BIM, maar is dat eigenlijk wel zo? Stijn van Schaijk, BIM Procesmanager bij Stam + De Koning Bouw bv (onderdeel van VolkerWessels), is reeds meerdere jaren gebruiker van SketchUp Pro en is binnen VolkerWessels één van de aanjagers om SketchUp Pro juist meer en meer in de BIM workflow op te nemen. Binnen Stam + De Koning Bouw bv maken ze momenteel op verschillende manieren gebruik van SketchUp Pro:

• Het maken van analysemodellen van gebouwen voor het bepalen van hoeveelheden en bouwmethoden;
• Het maken van bouwplaatsmodellen ter communicatie met VolkerWessels Materieeldienst en om de dagelijkse voortgang op de bouwplaats te managen.

OpenBIM bij VolkerWessels en Stam + De Koning

Stijn van Schaijk: “Bij VolkerWessels zijn we heel erg op OpenBIM georiënteerd. Op alle bouwprojecten wordt met OpenBIM bestandsformaten gewerkt. SketchUp Pro is een van de tools waarmee we OpenBIM modellen creëren. Daarnaast gebruiken we nog heel veel andere tools, zoals Revit en Tekla. We merken dat het bij al die tools heel specialistisch werk is om een model te maken en dat de drempel voor het creëren van 3D content vrij hoog ligt. Met SketchUp Pro wordt die drempel weggenomen. De eerste stap naar 3D is bij ons dus heel vaak SketchUp. Waar je bij SketchUp alleen tegen aanloopt is dat je heel goed 3D geometrie kunt creëren, maar er heel weinig informatie aan kunt hangen. Als je met BIM aan de slag gaat, is deze informatie soms belangrijker dan de geometrie zelf. Als we bijvoorbeeld een torenkraan intekenen, maken we alleen een versimpeld en praktisch model en geven we in de informatie aan welk type kraan het is.”

Op dit moment is de standaard IFC export vanuit SketchUp Pro helaas niet toereikend genoeg. Omdat er toch een sterke behoefte is om deze informatie wel te koppelen heeft Jan Brouwer in opdracht van VolkerWessels de IFC Manager voor SketchUp Pro ontwikkeld, die voor iedereen gratis toegankelijk is. Hiermee kan de gewenste informatie gemakkelijk aan de objecten gehangen worden en hierdoor kan men flexibel zijn in het gebruik van de verschillende tools. “Je modelleert iets in SketchUp, exporteert naar IFC en de calculator gebruikt dit om hoeveelheden te bepalen met bijvoorbeeld Vico of Solibri. Hierdoor is de informatie in het model herbruikbaar in alle fases van het project en hoeft deze niet door iedereen opnieuw ingevuld te worden. De output moet dus wel consistent zijn, anders loop je constant achter de feiten aan. Dat is de kracht van BIM en daarom ook de reden dat we deze plugin voor SketchUp hebben laten ontwikkelen.”, aldus Van Schaijk. “Door gebruik te maken van speed modelling, oftewel door goede software en goede bibliotheken te gebruiken, kunnen we heel snel modelleren en hiermee analysemodellen maken waar vervolgens de besluitvorming in het project op wordt gebaseerd.”

Snel scenario’s evalueren en uitrekenen door een gestroomlijnde workflow

In de planvoorbereiding en -ontwikkeling maken ze bij Stam + De Koning veel gebruik van SketchUp Pro, zoals bijvoorbeeld bij de herbestemming van het gebied Strijp-S in Eindhoven. “We openen dan het gebiedsmodel in SketchUp Pro. Hierin staan alle gebouwen ingetekend, zowel de bestaande bebouwing als de toekomstige plannen. Wij combineren alle informatie en modellen die door de verschillende partijen zijn aangeleverd. We gebruiken het model om te communiceren met alle betrokkenen, zoals opdrachtgevers en gemeenten. We tekenen dan een toren in en zetten dan de SketchUp plugin Enscape aan om de opdrachtgever de toren in Virtual Reality te laten verkennen en evalueren. Hierbij kunnen we dan snel schakelen tussen verschillende opties, zoals bijvoorbeeld de hoeveelheid verdiepingen die het gebouw zal gaan krijgen. In een traditioneel proces was je daar weken mee bezig om alle betrokkenen op één lijn te krijgen, nu kan het direct gevisualiseerd worden compleet met een omgevingsanalyse, zonnestudie, schaduwval, e.d. Als we dan de massa van de toren hebben bepaald, werken we het gebouw verder uit in onderdelen die voor onze calculatie belangrijk zijn. Dit zijn nog steeds heel primitieve modellen die per verdieping worden hergebruikt, maar die wel alle Basis ILS eigenschappen hebben zoals de juiste classificatie, NL-SFB code en materiaal. Zo kun je heel snel een gebouwmodel opstellen en deze exporteren als IFC. Vervolgens kan de IFC export worden geopend in Solibri om de hoeveelheden van het gebouw te bepalen. Doordat alle data juist geclassificeerd is, is de export van hoeveelhedenstaten vanuit Solibri naar Excel nog steeds valide. Als laatste stap laten we dan onze macro’s in Excel erop los om de prijs te berekenen. Waar dit normaal enkele weken duurde, kunnen we dit nu direct in de sessie met de opdrachtgever berekenen.”

Trimble Connect voor beter bouwplaatsmanagement

Als de bouw dan van start gaat, is het van belang een goed bouwplaatsmodel te hebben. Voor het opslaan, delen en beheren van de diverse bouwplaatsmodellen maken ze bij Stam + De Koning fanatiek gebruik van Trimble Connect en SketchUp Pro. De praktische bouwplaatsmodellen bevatten vaak heel simpele objecten, maar die wederom de juiste informatie bevatten zodat de materieeldienst kan zien welke componenten er nodig zijn. Als de componenten vervolgens worden afgeleverd, weet zelfs de portier bij de keet waar de spullen neergezet dienen te worden. Ze hebben hierbij alle componenten in SketchUp Pro ingetekend en geven per dag aan waar iets hoort komen te staan. Iedereen op de bouwplaats kan dan op de iPad inloggen via Trimble Connect en in het model kijken waar het benodigde materiaal heen moet. “De uitvoerder kan dan eens in de zoveel dagen het SketchUp model openen, componentjes weer kopiëren naar de juiste plek en voorzien van notities van wat er gebeurd is. Zodoende weet iedereen wat de status is, welk materieel er weer nodig is en waar het materieel dient komen te staan. Zo wordt de bouwplaats bijna dagelijks dynamisch bijgewerkt. Dat is wel wat anders dan het A3-tje wat er vroeger in de keet hing, waar het met potlood werd ingetekend en de volgende dag weer werd uitgegumd. Nu kan iedereen inloggen en zien wat de status is, door SketchUp Pro en Trimble Connect.”

“SketchUp is nu nog een klein onderdeel van onze workflow, maar de invloed wordt met de dag groter doordat het zo toegankelijk is. Veel van wat Trimble doet, sluit aan op onze visie. Bij andere software-ontwikkelaars doen ze ook echt supergave dingen, maar is het vaak allemaal net iets meer gesloten.”, sluit Van Schaijk af.

Over Stam + De Koning bv

Stam + De Koning is een bouwbedrijf dat voornamelijk opereert in de regio Eindhoven. Met ruim honderdtwintig mensen ontwikkelen en realiseren ze sinds 1987 uiteenlopende projecten op het gebied van wonen, werken en transformeren. Dat doen ze voor gemeenten, corporaties, zorginstellingen en andere opdrachtgevers. De projecten zijn uitdagend, veelomvattend en complex. Trajecten waarbij het aankomt op innovatief vermogen en organisatietalent.